Rozrusznik serca – kiedy i po co?

Serce posiada swój własny układ bodźcotwórczy, dzięki któremu samo może się kurczyć. Zdarza się jednak, że w wyniku patologii zachodzących w organizmie, układ ten nie działa należycie i konieczne jest wszczepienie układu stymulującego, który przejmie funkcje węzła zatokowego. 

Rozrusznikiem, określa się niewielkie elektroniczne urządzenie, zasilane bateriami. Jego zadaniem jest kontrolowanie pracy serca, a jeśli zajdzie potrzeba to wytworzenie i przewiedzenie impulsu elektrycznego, aby serce mogło się rytmicznie kurczyć. Bateria rozrusznika, pozwala na 5-15 lat jego pracy. Pacjenci z wszczepionym rozrusznikiem, regularnie zgłaszają się na kontrole mające na celu poprawność funkcjonowania wszczepionego urządzenia. Rozruszniki nie tylko poprawiają komfort życia pacjentów, ale mogą również uchronić przed zgonem.

Pierwszy pacjent z wszczepionym stymulatorem, przeżył ponad 43 lata od momentu pierwszej implantacji. 

Jakie są rodzaje stymulacji oraz jakie są wskazania do implantacji rozruszników?

Rozruszniki wszczepia się pacjentom z zaburzeniami rytmu serca, u których inne formy leczenia nie przynoszą efektów. Stymulacja może być:

1. Czasowa. W tej sytuacji pacjentowi zakłada się elektrodę (przezżylnie lub przezskórnie, a w rzadkich przypadkach przezprzełykowo), która jest połączona z stymulatorem zewnętrznym (poza ciałem pacjenta).

Jest to rozwiązanie stosowane u pacjentów w sytuacjach nagłego zagrożenia życia np. w sytuacji ciężkiej bradykardii będącej wynikiem zawału serca. Innym wskazaniem jest zabezpieczenie pacjentów oczekujących na wszczepienie stałego stymulatora.

2. Stała. W tej sytuacji, elektrody i cały układ sterujący są wszczepione pacjentowi, pod skórę, w okolicy klatki piersiowej. O wszczepieniu stymulatora oraz rodzaju użytego urządzenia decyduje kardiolog. 

Wskazaniami są tutaj między innymi: blok przedsionkowo-komorowy (AV) III stopnia z zasłabnięciami i utratami przytomności w wywiadzie, lub z czynnością komór  serca poniżej 40/min. Blok AV II i III stopnia  po ablacji węzła AV lub będący następstwem chorób nerwowo-mięśniowych. Blok AV stopnia II jeśli przebiega z objawową bradykardią.  Wskazaniami są również blok dwu- lub trójwiązkowy z utratą przytomności w wywiadzie, a także: zespół chorego węzła zatokowego, złośliwy zespół wazowagalny czy zespół zatoki szyjnej.

Czy są objawy, które mogą sugerować zaburzenia rytmu serca?

Tak. Chociaż są one dość niespecyficzne to ich pojawienie powinno skłonić do podjęcia diagnostyki i wdrożenia odpowiedniego leczenia. Zaliczymy tu:

• uczucie kołatania czy nierównej pracy serca
• uczucie duszności 
• dyskomfort w klatce piersiowej
• zawroty głowy
• osłabienie a nawet omdlenia
• mroczki przed oczami
• kłucie w klatce piersiowej

Szczególnie przydatnym badaniem jest tutaj Holter EKG, dzięki któremu możemy otrzymać informację na temat rodzaju i źródła zaburzeń rytmu serca. Badanie to łatwo i szybko, a przede wszystkim bez kolejki zamówisz pod adresem: https://holterdodomu.pl/holter-do-domu-24h. 

Czy wszczepienie rozrusznika jest bezpieczne? 

Tak, jest to zabieg prowadzony w znieczuleniu miejscowym,  poprzedzony badaniami, a w razie potrzeby konsultacjami z innymi specjalistami.

Sam zabieg rzadko powoduje powikłania, niemiej jednak możliwe jest ich wystąpienie. Zaliczymy tu: zakażenie, krwiak, zakrzepicę żylną czy odmę podskórną.

Istotne jest aby pacjenci starali się zmienić swoje nawyki. Porzucenie używek, zdrowa i zbilansowana dieta mogą pozytywnie wpłynąć nie tylko na przeprowadzenie zabiegu, ale i na dalszą rekonwalescencję.

Czy to prawda, że po wszczepieniu rozrusznika nie można wykonywać rezonansu magnetycznego?

Rezonans magnetyczny, ze względu na emitowane pole magnetyczne może zakłócać a nawet i zatrzymać pracę stymulatora. Dlatego, jeśli to możliwe powinno się wykonywać inne badania obrazowe. Jeśli jednak badanie MR jest konieczne, przed jego wykonaniem konieczne może być przeprogramowanie (podobnie jest w przypadku pacjentów zakwalifikowanych do zabiegu litotrypsji).

Informacja o wszczepionym rozruszniku jest bardzo ważna dla personelu medycznego, dlatego pacjenci powinni nosić ze sobą kartę z informacją na ten temat. Świetnie sprawdzą się również bransoletki z taką informacją.Po więcej cennych informacji na temat chorób układu sercowo-naczyniowego, dbania o serce, ale i cały organizm, koniecznie odwiedź: https://holterdodomu.pl.

Fot.: Olaf/pixabay.com